Formalność-nieformalność splatane i rozdzielane w praktykach społecznych - po konferencji

Chciałabym krótko podzielić się refleksjami o konferencji "Formality and informality from decoupling to to entaglement", która odbyła się 13-14 maja 2013 w pięknej scenerii Pałacu Kazimierzowskiego i Collegium Iuridicum I na UW.
Temat przyciągnął ludzi z różnych zakątków świata: m.in. Afryki Południowej, Korei Południowej, Kanady, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Włoch, Hiszpanii i wielu ośrodków naukowych z Polski. Dominowała problematyka życiowego funkcjonowania prawa - poza tym co napisane i wokół tego, co napisane, ale nieformalność dotyczyła też oddolnych inicjatyw gospodarczych i społecznych. Całościową koncepcję przejścia od modelu przepis-kontrola (państwowa, prawna) przez różne formy deregulacji (zawodów, handlu, produkcji, budownictwa) do kontroli profesjonalnej wprowadzanej przez najpierw nieformalne, a potem sformalizowane i konkurujące ze sobą stowarzyszenia zawodowe zaprezentował Timothy Eccles. Zdałam sobie sprawę dzięki temu, że kwestia nieformalności dotyka wielu istotnych przemian instytucjonalnych i społecznych, nadużyć, ale też możliwości ich opanowania, z którymi mamy do czynienia na każdym kroku, również w Polsce. Eccles prezentował dość optymistyczną wizję kontroli prowadzonej przez wiele ośrodków (wewnętrznie nieformalnie kontrolowanych) - u słuchaczy dominowała wątpliwość, czy to jest możliwe? Czy deformalizacja kontroli nie daje pola przede wszystkim korupcji i upadku wartości i norm zawodowych? Takie przykłady istnieją - Eccles ma nadzieję, że są one jedynie fazą przejściową w wyłanianiu się nowych form porządku społecznego, który jest mniej centralnie i mniej urzędniczo sterowany - a więc bardziej ukierunkowany tematycznie, profesjonalny, elastyczny. Koncepcja ta jest więc wyrazem oczekiwania na nową regulację i w tym sensie bardzo potrzebna, ważna, dająca nadzieję - ja doskonale widzę dla niej miejsce w nauce i w socjologii.

Na konferencji byli też m.in przedstawiciele fundacji Court Watch, z którą współpracują nasi studenci - bardzo cenna inicjatywa - która świetnie pokazuje, jak absolwent socjologii stwarza sobie pole do działania i kariery - a przy tym realizuje społeczną misję docelowo podnoszącą jakość funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce.
Konferencję zorganizowała znana nam wszystkim z kilku lat pracy w Gdańsku Adriana Mica, razem z Jankiem Winczorkiem i Rafałem Wiśniewskim z UW i Sekcji Socjologii Prawa PTS. Gratulacje dla nich za wybór tematu do dyskutowania i zapewnienie wspaniałej, ciepłej atmosfery spotkania!
Dorota